Hieronder gaan wij nader in op het begrotingsmodel en de wijze waarop u die kunt gebruiken. Achtereenvolgens lichten wij de veranderingen in het programmaplan, de paragrafen en de financiële begroting toe. Naast deze begroting ontvangt u nog een raadsvoorstel voor vaststelling van de begroting en van de 1^e en 2^e wijziging.

Programmaplan
De uitwerking naar ambities en activiteiten is in het programmaplan opgenomen.  Het programmaplan is anders opgebouwd dan voorgaande jaren. We onderscheiden in deze begroting de volgende vier programma's en het overzicht van algemene dekkingsmiddelen:

1. Inwoner
2. Leefomgeving
3. Bedrijvigheid
4. Bestuur en organisatie

Algemene dekkingsmiddelen en overhead

Ten opzichte van de vorige begroting is niet alleen de volgorde van de programma's gewijzigd. Het oude programma Openbare orde en veiligheid is nu ondergebracht bij het programma Leefomgeving. Daarvoor in de plaats is een nieuw programma Bedrijvigheid opgenomen. Deze wijziging is met name ingegeven door de logica in de programma-opbouw. Het thema Openbare orde en veiligheid heeft een veel nauwere relatie met Leefomgeving dan Bedrijvigheid. Binnen de programma's onderscheiden wij meerdere thema's. Bij elk van die thema's hebben wij ambities en activiteiten geformuleerd. De ambities en activiteiten zijn zo concreet mogelijk geformuleerd, waarbij aangetekend wordt dat de ambities veelal een meerjarig karakter hebben. Hiermee wordt het makkelijker om de verbinding te leggen tussen de ambitie (wat willen we bereiken) en de activiteiten (wat gaan we daarvoor doen). Om dat inzicht te ondersteunen geven we aan welke verbonden partijen aan het thema verbonden zijn.
Het verder concretiseren van de ambities en activiteiten met indicatoren is een vervolgstap in de ontwikkeling. Vorige jaren hebben wij indicatoren of gekwantificeerde doelstellingen in de begroting opgenomen. Het ontbrak daarbij echter meestal aan instrumenten om hierover te rapporteren en verantwoording af te leggen. In de doorontwikkeling willen wij juist daaraan veel aandacht schenken. Dat helpt om als organisatie "in control" te blijven en geeft stuur- en verantwoordingsinformatie voor college en gemeenteraad. Vooralsnog zijn de indicatoren die verplicht worden voorgeschreven door het BBV opgenomen in bijlage 2. In de financiële vertaling zijn naast de baten en lasten van bestaand beleid ook de financiële gevolgen van de beleidsintensiveringen afzonderlijk opgenomen. In bijlage 1 zijn alle beleidsintensiveringen samengebracht en toegelicht.

Paragrafen
De zeven paragrafen geven op specifieke onderwerpen verdiepende informatie over de beleidsthema's van de programma's heen. Daarmee geven de paragrafen een belangrijk inzicht in de (financiële) positie van de gemeente. De paragrafen zijn verplicht voorgeschreven in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en ook inhoudelijk stelt het BBV de nodige eisen. Dat maakt dat jargon en techniek niet geheel te voorkomen zijn. Wij hebben bij de omvorming van de begroting zoveel mogelijk overbodige informatie geschrapt en overzichten beknopt weergegeven in tabellen. Ter verduidelijking zijn op verschillende plaatsen infographics opgenomen.

Financiële begroting
Ook in de financiële begroting hebben wij gezocht naar vereenvoudiging en verbetering van transparantie. Dubbele en minder relevante informatie voor een oordeel over de financiële positie is  verwijderd, maar ook hier geldt dat de voorschriften van het BBV ons in de vrijheid beperken. Belangrijk is het overzicht van de taakvelden met de baten en lasten. In de financiële verordening hebt u immers bepaald dat de gemeenteraad op het niveau van het (wettelijke voorgeschreven) taakveld de financiële begroting vaststelt en daarmee het college autoriseert tot het doen van uitgaven. De taakvelden zijn verdeeld over de programma's. U ziet dat in het overzicht terug. De vergelijkbaarheid van deze begroting met die van vorig jaar is met het overzicht van de taakvelden geborgd, ondanks de gewijzigde programma-indeling. Daarom hebben wij er voor gekozen om de grote afwijkingen tussen deze begroting en die van vorig jaar op dit niveau toe te lichten.

1 ^e en 2 ^e begrotingswijziging
Net als voorgaande jaren ontvangt u separaat van de begroting medio oktober een voorstel voor vaststelling van de 1^e en 2^e wijziging van de begroting. In de eerste wijziging zijn de effecten van de septembercirculaire van het gemeentefonds opgenomen. Die kunnen, vanwege het tijdstip van verschijnen helaas niet in de primitieve begroting worden meegenomen. In de tweede wijziging autoriseert u de investeringsbudgetten en de middelen voor beleidsintensiveringen. Hiermee voorkomen wij dat voor investeringen afzonderlijke voorstellen voor wijziging van de begroting moeten worden voorgelegd.

Dit nieuwe begrotingsmodel is zeker nog niet perfect. Wij zijn benieuwd naar uw bevindingen met deze nieuwe opzet. Het aantal pagina's is teruggebracht van 155 naar 64. Graag gaan wij met u in gesprek over de verbetering en de verdere doorontwikkeling van de begroting in de planning- en controlcyclus.
In het auditcomité is afgesproken dat dit gesprek na de behandeling van de begroting met de gemeenteraad en college wordt gehouden.